Een patiënt kan ervoor kiezen specifieke zorgverleners de toegang tot zijn/haar dossier te ontzeggen (de zogenaamde ‘uitsluiting’ van een zorgverlener). Hierdoor mag een zorgverlener in principe op geen enkele wijze nog toegang krijgen tot het patiëntendossier. De patiënt mag een uitsluiting aanvragen, ongeacht of er een therapeutische relatie al dan niet bestaat of bestaan heeft. Zo kan een patiënt preventief een uitsluiting aanvragen (bijvoorbeeld wanneer een ex-partner een zorgverlener is).